CLBch@t verlaagt de drempel
Meer info?
Anoniem chatten met een CLB-medewerker verlaagt de drempel voor kinderen en jongeren om hulp te vragen. Via CLBch@t komen ze met vragen die ze anders niet durven stellen. “Studiekeuze, verliefdheid en seksualiteit zijn vaak voorkomende onderwerpen, naast zwaardere thema’s als zelfdoding of verkrachting,” zegt Tom Billiet, coördinator van CLBch@t.
Woensdagnamiddag 14 uur. Uit de computer van Kathleen Beeckman, psychologe bij VCLB Gent, komen om de haverklap bliepjes. Het zijn telkens jongeren die een sessie starten bij CLBch@t. Een bericht met als onderwerp ‘Ik voel me radeloos’ trekt haar aandacht. Een meisje vertelt dat ze te maken heeft met pesterijen. Kathleen Beeckman verwijst haar door naar de leerlingenbegeleider van haar school. Ze vermoedt dat er nog meer aan de hand is en stelt enkele bijkomende vragen. Uit de antwoorden van het meisje blijkt dat haar thuissituatie niet goed is. Ze heeft schrik om thuis te zijn wanneer haar stiefvader, die een alcoholprobleem heeft, ook aanwezig is.
Doorverwijzen
Terwijl Kathleen Beeckman het meisje doorverwijst naar de CLB-medewerker op haar school, vertelt Tom Billiet, coördinator van CLBch@t wat de bedoeling van dit extra kanaal precies is. “We zijn met de chat gestart in februari 2016 omdat we onze doelgroep – kinderen en jongeren - willen bereiken waar ze zich hoofdzakelijk bevindt: online. Het vult een leemte in de hulpverlening: vaak durven leerlingen niet zomaar vragen stellen tijdens een persoonlijk gesprek of willen ze niet dat de medelerlingen hen zien aankloppen op de deur van het CLB.”
CLBch@t doet niet aan begeleiding, maar geeft wel informatie en advies, voorziet emotionele ondersteuning of verwijst door naar het eigen CLB of netwerk. Van de 4.013 chatgesprekken vorig schooljaar werden 597 bezoekers doorverwezen naar de reguliere CLB-werking. Niet alleen leerlingen vinden hun weg naar de chat, ook leerkrachten en ouders stellen regelmatig vragen.
Drempelverlagend
Chatten biedt de jongeren heel wat voordelen. De drempelverlaging is een belangrijke troef. “Natuurlijk krijgen we de typische CLB-vragen over studiekeuze of gezondheid, maar we krijgen ook te maken met vragen die minder voor de hand liggen of thema’s die de leerlingen face to face nooit zouden durven stellen”, zegt Tom Billiet. “Denk maar aan seksualiteit, relatiebeleving en genderidentiteit, maar ook zwaardere thema’s als zelfdoding of verkrachting. Het eerste chatgesprek dat ik ooit voerde, was met een meisje dat verkracht was. Ze durfde het niemand vertellen en wist ook niet aan wie ze haar verhaal kwijt kon.”
De chatsessie gebeurt volledig anoniem. Gebruikers geven alleen hun identiteit vrij wanneer hij of zij dat zelf willen. “Ze kunnen zich aanmelden met een nickname en geven een onderwerp op. Dat maakt het voor de medewerkers die de chat bemannen gemakkelijker om uit te maken of ze de persoon in kwestie verder kunnen helpen of het gesprek aan een collega overlaten”, legt Tom Billiet uit. CLBch@t werkt uitsluitend met professionele medewerkers van het CLB, een bewuste keuze. “Ze zijn actief in verschillende domeinen, gaande van artsen over verpleegkundigen tot psychologen en maatschappelijk werkers.”
Beroepsgeheim
Kathleen Beeckman is sinds vorig schooljaar actief bij CLBch@t. Ze wil vooral iets betekenen voor de leerling die niet zichtbaar wil zijn. “Veel leerlingen hebben dat ook nodig. Voor sommigen is de drempel om aan te kloppen bij het CLB in de school te hoog.” Als psychologe krijgt ze vooral vragen over pesten, verliefdheid, vriendschap, informatieve vragen over de studiekeuze maar ook schrijnende situaties zoals kindermishandeling. Medische vragen speelt ze door aan collega’s. “Ik probeer vaak de link te maken met de reguliere CLB-werking, want sommige leerlingen weten niet dat een CLB-medewerker aan hun school verbonden is. Het profiel van CLB is niet altijd duidelijk voor hen. We denken dat we bij de jongeren gekend zijn, maar er is nog veel werk aan de winkel. We zijn bijvoorbeeld gebonden aan het beroepsgeheim, maar leerlingen blijven ons zien als onderdeel van de school.”
De medewerkers van CLBch@t maken gebruik van oplossingsgerichte therapie, contextuele hulpverlening, gedragstherapie en herstelgericht werken. “Als CLB’er hebben we ook een draaischijffunctie tussen onderwijs en welzijn. Binnen de jeugdhulp bevinden we ons binnen de Rechtstreeks Toegankelijke Hulp. We zorgen er ook voor dat de jongeren zicht krijgen op de bestaande netwerken. Voor hen is dat vaak onduidelijk.”
20 minuten
Kinderen en jongeren vinden goed hun weg naar de CLBch@t. Tijdens het voorbije schooljaar hadden 123 CLB-medewerkers 4.013 chatgesprekken. Studiekeuze, verliefdheid, relatievaardigheid, seksualiteit en ‘interactie in het gezin’ zijn de vijf meest voorkomende thema’s. Een gesprek duurt gemiddeld 20 minuten. “We proberen de chat sowieso na 45 minuten af te ronden, maar soms duurt het gesprek minder dan 10 minuten omdat er gewoon een vraag was naar informatie,” zegt Tom Billiet. “Het gebeurt dat de medewerker merkt dat het gesprek al na enkele minuten voorbij is. Dat heeft verschillende redenen. “Vaak is er storing op het wifinetwerk, de mama van de leerling roept dat het eten klaar is of er is een andere prikkel die de jongere afleidt.” De maanden februari en april zijn steevast druk voor de medewerkers van CLBch@t, tijdens de examenmaand december is het iets kalmer. De gemiddelde bezoeker is 14 jaar. “Het bezoekersaantal kende een piek na een reportage op Karrewiet, het jeugdjournaal van Ketnet”, zegt Tom Billiet. “Sinds de uitzending stellen we vast dat het aandeel jonge bezoekers (jonger dan 12 jaar) opmerkelijk gestegen is”.
Energie
Gemiddeld chat het CLB op een avond met zo’n 23 leerlingen. Hoewel een nieuw kanaal extra druk legt op de medewerkers, geeft het hen ook energie. Kathleen Beeckman beaamt dit. “Met dit initiatief zetten we ons positief op de kaart. Onze naam is niet altijd even goed. We werden – zeker in de PMS-tijd - vaak beschouwd als de de adviseurs, de waarzeggers als het ware, met alle kritiek vandien. En die stempel dragen we nu, meer dan 15 jaar later, nog altijd mee.”
De feedback die de gebruikers van de chat geven is zeer goed. 77 procent van de bezoekers geeft 4 of 5 sterren en de commentaren zijn heel opbouwend. “Wanneer je een dikke merci krijgt van de leerling, dan doet dat deugd. Het geeft voldoening om leerlingen vooruit te helpen door hen steun te bieden, een luisterend oor te zijn of hen door te verwijzen.”
De chat is geen vervanging van de CLB-medewerker die op school zit. “Het is niet de bedoeling dat op termijn alle gesprekken via een computer verlopen”, legt Tom Billiet uit. “Toch ervaren we CLBch@t als een belangrijke aanvulling op onze reguliere werking.”
Valkuilen en kansen
Ook al biedt de chat veel voordelen, er zijn ook enkele valkuilen aan verbonden. Een daarvan zijn de nepsessies. “Dat is het nadeel van de leerlingen niet te zien”, legt Kathleen Beeckman uit. “Sommige leerlingen starten de chat agressief of stellen schunnige vragen. Je hebt ook een groep die chat uit verveling. Dan is het zaak om de irritatie niet de bovenhand te laten krijgen. Zo was ik ooit eens kortaf terwijl het wel om een serieuze vraag ging. Je moet daarmee opletten.”
Chatten is handig, maar soms zou Kathleen Beeckman ook wat uitgebreider willen antwoorden op een vraag, via e-mail bijvoorbeeld. “Met een mail na de chat moeten de leerlingen soms echt nadenken.” Op termijn plant CLBch@t ook om online tools in te zetten die leerlingen (en ouders) kunnen ondersteunen. “We denken bijvoorbeeld aan online programma’s met filmpjes en zelftests die een leerling kan volgen, bijvoorbeeld met het oog op het maken van een studiekeuze of het leren omgaan met faalangst. Momtenteel lopen er in dat verband al verkennende gesprekken”, besluit Tom Billiet.